Izotretynoina – lekarstwo na trądzik. Pani Profesor Anna Zalewska, dermatolog z Centralnego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, uważa, że izotretynoina to skuteczny lek na trądzik.
Trądzik, to nie defekt estetyczny tylko choroba, która wraca nawet po dłuższym leczeniu i stosowaniu antybiotyków. Dlatego walka z nim jest długotrwała i uciążliwa. W stadium zaawansowanym nie pomagają, ani leki miejscowe, ani antybiotyki.
O stadium zaawansowanym mówiło się gdy na skórze pojawiała się duża ilość zmian chorobowych tj. krostek, guzków i nacieków. Nowoczesne spojrzenie na trądzik pozwala określić stadium jako zaawansowane, kiedy trądzik zaczyna mieć wpływ na psychikę pacjenta, na postrzeganie samego siebie. Bardzo często pacjenci w stadium zaawansowanym są zniechęceni brakiem zadowalających efektów leczenia.
W artykule na blogu pt.: Cera trądzikowa – kosmetyczne wyzwanie, omówiłam szczegółowo problematykę cery trądzikowej oraz czynniki wpływające na zaostrzenie zmian chorobowych.
Podstawowe czynniki patogenetyczne trądziku to: nadprodukcja sebum czyli łoju, nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych i skłonność do powstawania stanów zapalnych.
Izotretynoina, jak podaje Pani profesor Anna Zalewska, redukuje ilość bakterii beztlenowych Propionibacterium acnes, zmniejsza stany zapalne, zapobiega wzmożonej produkcji łoju oraz zwiększonemu rogowaceniu ujść mieszków włosowych, czyli działa przyczynowo na czynniki patogenetyczne trądziku.
Każda terapia farmakologiczna ma swoje skutki uboczne, tak też jest w przypadku tego leku.
Zebrałam negatywne skutki działania izotretynoiny z różnych publikacji naukowych:
1. Ponieważ w przebiegu trądziku występuje nadprodukcja sebum, dlatego działania terapeutyczne zmierzają w kierunku wysuszenia skóry, co z kolei skutkuje przesuszeniem błon śluzowych ale i samej skóry. Dla pacjenta jest to niesłychanie uciążliwe ale terapeutycznie pożądane. Dodatkowo może pojawić się pękanie ust, krwawienie z nosa oraz suchość gałki ocznej. Paniom może dokuczać również suchość pochwy. Należy również kontrolować poziom enzymów wątrobowych i trójglicerydów!
2. Badania naukowe opublikowane w 2005 roku udowodniły, że izotretynoina prowadzi do upośledzenia metabolizmu mózgu – obniża metabolizm w obszarze kory przedczołowej. Ten fragment kory odpowiedzialny jest m.in. za myślenie i świadomość, zachowania społeczne i pamięć. 5 z 13 pacjentów leczonych izotretynoiną doświadczało bólów głowy, zauważono również zmiany w ich zachowaniu – chwiejne nastroje i zwiększoną skłonność do irytacji (LINK).
3. American Journal of Gastroenterology przedstawił wyniki badań potwierdzających szkodliwy wpływ izotretynoiny na jelita: według naukowców lek zwiększa ryzyko zachorowania na NZJ czyli nieswoiste zapalenie jelit. U osób stosujących lek przez okres roku ryzyko zachorowania na wrzodziejące zapalenie jelita grubego zwiększa się czterokrotnie.
4. Lek wykazuje działanie teratogenne czyli toksyczne na zarodek lub płód (może doprowadzić do śmierci zarodka, wywołać zaburzenia czynnościowe, opóźnić rozwój i wywoływać przedwczesne urodzenie). Przyjmowanie leku w trakcie trwania ciąży i karmienia piersią JEST WYKLUCZONE, a pacjentki w trakcie terapii powinny stosować antykoncepcję.
5. Dr Anders Sundstrom i jego współpracownicy z British Journal of Medicine przestudiowali życiorysy 5 756 osób, które w latach 1980 – 89 leczone były izotretynoiną, a następnie prześledzili ich losy w latach 1980 – 2001 pod kątem hospitalizacji i przyczyn zgonów. Okazało się, że 128 osób spośród badanej grupy było hospitalizowanych z powodu próby samobójczej. Częstość podejmowania prób samobójczych była też wyraźnie wyższa 1-3 lata przed rozpoczęciem leczenia, jednak najwięcej osób podjęło próbę samobójczą pół roku po zakończeniu kuracji. Naukowcy tą skłonność przypisują nie samemu lekowi, ale niespełnionym nadziejom na zmiany w życiu osobistym i społecznym, których pacjenci się spodziewali, a które nie pojawiły się. Trądzik to choroba ciała i duszy. Pojawiające się szpecące, wykwity na twarzy, szyi, dekolcie i plecach źle wpływają na kondycję psychiczną pacjenta.
6. Jeżeli lekarz decyduje się na zaproponowanie pacjentowi leczenia izotretynoiną, to musi zapoznać go ze skutkami ubocznymi i poprosić o wyrażenie pisemnej zgody na jej przyjmowanie.
7. Jest to z pewnością lek o wielu negatywnych skutkach ubocznych, jednak z pewnością ostatnia nadzieja dla osób borykających się z trądzikiem. Przygotowując się do napisania artykułu o izotretynoinie przeczytałam dużo prac na jej temat i odnoszę wrażenie, że większość z nich jest skonstruowana na podobnej zasadzie, tzn. ich autorzy rozpisują się na temat przeciwwskazań i skutków ubocznych stosowania leku, zaś kończą tekst wnioskiem, że jest z pewnością alternatywą dla osób z ciężkim przebiegiem choroby i ich ostatnią deską ratunku.
8. W moim artykule jest podobnie. Jest to celowe działanie, ponieważ pacjenci muszą zapoznać się z ciemną stroną leku, aby świadomie dokonać wyboru. Decyzja o podjęciu terapii jest z pewnością bardzo złożona i wymaga indywidualnego podejścia. Zapraszam do lektury artykułu o leku pt. Izotretynoina – nie taka zła jak ją malują.
9. Jak podaje Pani profesor Anna Zalewska, odsetek wyleczeń izotretynoiną wynosi od 60 do 80 proc. po jednym cykluprzyjmowania leku. Po odstawieniu leku można podjąć terapię kosmetyczną w gabinecie kosmetycznym jako prewencyjne działanie pielęgnacyjne.